Stopa referencyjna
Tak naprawdę, większość z nas nie zdaje sobie sprawy z tego, co to jest stopa referencyjna, na czym ona polega oraz w jakich sytuacjach jest przydatna. Tutaj będziecie mieli okazję i szansę na zapoznanie się z definicją tego pojęcia, zdobycia dodatkowej wiedzy.
Stopa referencyjna, nazywana czasem także interwencyjną, jest to przede wszystkim miara efektywności gospodarowania bonów pieniężnych. Miara ta, nazywana jest tzw. rentownością. Bony pieniężne, rozpowszechniane są przez NBP, czyli Narodowy Bank Polski, w związku z operacjami otwartego rynku. Stopa referencyjna jest główną i podstawową stopą procentową NBP. Jeżeli ktoś nie wiem, stopa procentowa, jak sama nazwa wskazuje, jest to procent, odsetek, jaki naliczany jest nam, gdy pożyczamy pieniądze. Kwota, jaką musimy oddać swojemu wierzycielowi, wzrasta.
Stopa referencyjna czyli…
Wyjaśniając prościej to pojęcie, stopa referencyjna polega przede wszystkim na tym, że bank centralny kupuje lub sprzedaje bankom komercyjnym papiery wartościowe. Ma to na celu, przywrócenie stabilności płynnościowej banków. Papiery te, ważne są tylko siedem dni, a więc są krótkoterminowe. Należy zapamiętać również, że wysokość stopy wpływa na poziom WIBOR-u ( Warsaw Interbank Offered Rent) czyli wysokość oprocentowania pożyczek. Stopa referencyjna więc, służy po prostu do wyliczania czegoś. Jest ona najważniejszą stawką krajową. Wyznaczana jest dzięki organowi NBP, a mianowicie Radzie Polityki Pieniężnej. To właśnie ona ustala jej wysokość na posiedzeniach, które odbywają się raz w miesiącu.
Ile wynosi stopa referencyjna?
Niestety, stopa referencyjna z roku na rok maleje. Statystyki pokazują, że każdego roku traci na wartości. Od 5 marca 2015 roku wynosi ona 1,50%, jest więc najniższą stopą w historii. W poprzednich latach ten procent był wyższy. Przykładem może być chociażby rok 1998, gdzie stopa sięgała aż 24,00%. Później, wyraźnie można było zauważyć jej spadek, ponieważ w 2003 roku wynosiła jedynie 6,50%. Różnica była niewyobrażalna. Stopa referencyjna co prawda wzrosła, ale na chwilę, w 2008 roku liczyła 5,25%. Poniżej widać różnicę wysokości stopy referencyjnej w poszczególnych, przykładowych latach. Wartość stopy waha się, jednak przeważa jej spadek.
Rok 1998:
26 lutego- 24,00%
23 kwietnia- 23,00%
17 lipca- 19,00%
10 września- 18,00%
29 października- 17,00%
10 grudnia- 15,50%
Rok 2000:
24 lutego- 17,50%
31 sierpnia- 19,00%
Rok 2001:
1 marca- 18,00%
29 marca- 17,00%
28 czerwca- 15,50%
23 sierpnia- 14,50%
26 października- 13,00%
29 listopada- 11,50%
Rok 2008:
31 stycznia- 5,25%
28 lutego- 5,50%
26 marca- 5,75%
26 czerwca- 6,00%
27 listopada- 5,75%
24 grudnia- 5,00%
Rok 2011:
20 stycznia- 3,75%
6 kwietnia- 4,00%
12 maja- 4,25%
9 czerwca- 4,50%
Rok 2014:
9 października- 2,00%
Rok 2015:
5 marca: 1,50%
Jeżeli chodzi natomiast o stopę referencyjną podczas brania kredytu, jej stawką jest rynkowa stopa procentowa:
– WIBOR ( jeśli kredyt wzięliśmy w złotówkach)
– EURIBOR lub LIBOR EUR ( jeśli kredyt wzięliśmy w euro).
Zmieniana jest podczas oprocentowania kredytu, zazwyczaj co kwartał. Oprocentowanie składa się właśnie z dwóch części, m.in.:
– marży kredytowej ( stała podczas terminu spłaty)
– oraz ze znanej nam już, stopy referencyjnej.
„Rodzina na swoim”
Istnieje również coś takiego jak program Rodzina na swoim, w którym dopłaty do rat kredytu są wyliczane właśnie dzięki stopie interwencyjnej. Taka dopłata, wynosi połowę części odsetkowej. Zmienia się ona jednak co trzy miesiące. Niestety, uczestnicząc w takim programie, nie możemy absolutnie zaciągać już więcej żadnych kredytów hipotecznych. Warunek ten, obowiązuje od roku 2013. Jeżeli natomiast, kredyt został nam udzielony wcześniej, dopłaty są realizowane przez osiem pierwszych lat.
Stopa referencyjna, jak wspominałam wcześniej, ustalana jest przez Radę Polityki Pieniężnej. Jednak nie zawsze tak było. Ciekawostką jest to, że do dnia 30 marca 2008 roku, była przez chwilę wyliczana przez Komisję Europejską. Stopę publikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Od dnia 1 lipca 2008 roku zdecydowano, że KE nie będzie już upowszechniać stopy referencyjnej.
Patrycja Skubisz
